Normal şartlarda yumurtalıklarda her ay 1 ya da nadiren 2 yumurta hücresi olgunlaşarak döllenmek üzere kadın üreme sistemine salınır. Tüp bebek tedavisinde temel amaç mümkün olduğunca fazla yumurtanın olgunlaşması, toplanması, sperm hücreleri ile bir araya getirilip kaliteli embriyoların oluşturulmasıdır. Bu nedenle yumurtalıklar hormon ilaçları ile uyarılır. Yumurtalıklar uyarıldıktan sonra yumurta gelişimi takip edilir. Olgunlaşan yumurta hücreleri çatlamadan toplanır. Kadından alınan yumurtalar laboratuvar ortamında, geleneksel IVF ya da ICSI yöntemi kullanılarak, spermle bir araya getirilir. Sperm ve yumurta buluşması gerçekleştikten sonra embriyoların oluşması beklenir.
In Vitro Matürasyon olarak da adlandırılan ilaçsız tüp bebek tedavisinde yumurtalıkların uyarılması için kadınlara yüksek doz hormon ilacı verilmez; çok düşük dozda gonadotropin hormonu kullanılabilir ya da herhangi bir hormon tedavisi kullanılmadan “olgunlaşmamış” yumurta hücreleri yumurtalıklardan alınır.
Yumurtalıklardan toplanan olgunlaşmamış yumurta hücreleri; vücut dışarısında, laboratuvar ortamında hormonlar veya ‘cumulin’ adlı oosit protein dimeri kullanılarak kültürde olgunlaştırılır. Olgunlaşan yumurtaların döllenmesi için genellikle ICSI yöntemine başvurulur. ICSI yöntemi ile kaliteli sperm hücresi olgun yumurtaların sitoplazmasına mekanik olarak yerleştirilir, embriyo oluşumu gözlemlendiği takdirde doğru zamanda embriyo transferi gerçekleştirilir.1
İlaçsız tüp bebek ile geleneksel tüp bebek tedavisi arasındaki fark, yumurtaların olgunlaşması için yürütülen ilaç tedavileri ve yumurtalıklardan toplanan yumurtaların özellikleri ile ilgilidir. İlaçlı tüp bebek tedavisinde yalnızca döllenme aşaması laboratuvar ortamında gerçekleştirilirken ilaçsız tüp bebek tedavisinde yumurta olgunlaşması da vücut dışarısında kontrollü bir şekilde sağlanır.
İlaçsız tüp bebek tedavisi, embriyo sayısından ziyade kalitesine odaklanan bir tedavi olarak düşünülebilir. Kadınlara yüksek doz yumurtalık uyarıcı hormon ilaçlarının verilmemesi ve doğal döngünün takip edilmesi tüp bebek tedavisinin süresini kısaltmakla birlikte maliyetlerin de düşmesini sağlar.
Önemli olan her zamanki gibi çiftlere özel tedavi süreçlerinin belirlenmesi sırasında ihtiyaçların önceliklendirilmesidir. IVM etkili bir yardımcı üreme tekniği olsa da her zaman en doğru tercih olarak değerlendirilmeyebilir. Bazı durumlarda ise tercih edilmesi gereklilik haline gelebilir.
IVM tedavisi;
1 https://americanpregnancy.org/getting-pregnant/infertility/ivm-in-vitro-maturation/
2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3913892/
